Στη συνάντηση που διεξήχθη στις 19/07/2018 μεταξύ μελών του ΔΣ του ΣΑΤΕΑ με την υφυπουργό Παιδείας, κα Τζούφη, συζητήθηκαν τα ακόλουθα θέματα αναφορικά με την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ):
α) Θέματα φοίτησης μαθητών και λειτουργίας των δομών ΕΑΕ:
- Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στα ειδικά νηπιαγωγεία και στα Τ.Ε. εντός των νηπιαγωγείων ως προς τον αριθμό των φοιτούντων μαθητών ανά τμήμα. Λόγω του ότι πολλοί μαθητές προσέρχονται για πρώτη φορά σε οργανωμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο στα ειδικά νηπιαγωγεία κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία ολιγομελών τμημάτων (3-5 μαθητών)για την αποτελεσματικότερη εκπαιδευτική τους υποστήριξη. Ως προς τα Τ.Ε. των νηπιαγωγείων επισημάνθηκε η ανάγκη για κατάλληλες υλικοτεχνικές υποδομές ,όπως η παροχή διακριτού χώρου για εξατομικευμένη εκπαιδευτική παρέμβαση ή παρέμβαση σε μικροομάδα. Παράλληλα, αναδείχθηκε η ανάγκη για ουσιαστική υποστήριξη των μαθητών από τους συναδέλφους του ΕΕΠ και του ΕΒΠ με τον απαραίτητο αριθμό ωρών στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα, ιδίως στην περίπτωση συστέγασης με ειδικό δημοτικό σχολείο. Η υφυπουργός υποστήριξε πως μέσω της θέσπισης της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής, σε συνδυασμό με τις αυξημένες προσλήψεις αναπληρωτών, επιχειρείται η στελέχωση των σχολικών δομών, αναγνωρίζοντας παράλληλα πως ανάγκες σε προσωπικό εξακολουθούν να υπάρχουν. Η ίδια έκανε αναφορά στο νέο καθηκοντολόγιο του ΕΒΠ και του ΕΕΠ κι αποφάνθηκε πως μέσω της περιφερειοποίησης ο κάθε διευθυντής εκπαίδευσης επιχειρεί να καλύψει τα κενά των σχολείων σε τοπικό επίπεδο με κριτήριο και τη σπουδαιότητα των αναγκών που έχει καταγράψει.
- Έγινε αναφορά στο ζήτημα της υπέρβασης του διδακτικού ωραρίου στην περίπτωση των συστεγαζόμενων δομών (ειδικού νηπιαγωγείου- δημοτικού) εξαιτίας των κοινών δρομολογίων στη μετακίνηση των μαθητών. Συγκεκριμένα, τέθηκε το ζήτημα της ασφαλούς εποπτείας των μαθητών από τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς μετά την παρέλευση της τελευταίας διδακτικής ώρας. Από πλευράς της η κα Τζούφη σχολίασε πως το ΥΠΠΕΘ δεν μπορεί να προβλέψει και να ρυθμίσει με κανονιστικό πλαίσιο τέτοια ζητήματα, αλλά αυτά πρέπει να επιλύονται σε τοπικό επίπεδο.
- Επισημάνθηκε η ανάγκη για δομές έγκαιρης παρέμβασης καθώς και θεσμοθέτησης προγραμμάτων μετάβασης (από βαθμίδα σε βαθμίδα ή σε διαφορετικό πλαίσιο) και ευέλικτης φοίτησης των μαθητών (αλλαγή σχολικού πλαισίου ανάλογα με τη μαθησιακή εξέλιξη του μαθητή), όπως συμβαίνει ήδη με τα προγράμματα συνεκπαίδευσης. Η κα Τζούφη αναγνώρισε την ανάγκη για δομές έγκαιρης παρέμβασης και μετάβασης των μαθητών. Η ίδια αναφέρθηκε σε ανάγκη συνεργασίας συναρμόδιων υπουργείων για τη διαχείριση του θέματος, χωρίς ωστόσο να υπάρχει προς το παρόν κάποια συγκεκριμένη πρόταση, ζητώντας παράλληλα προτάσεις επί του θέματος.
- Ως προς την Παράλληλη Στήριξη (Π.Σ.):
Έγινε αναφορά στο φαινόμενο που παρατηρείται έντονα σε πρωτοβάθμιες διευθύνσεις να μη γίνεται η κατανομή των ωρών με παιδαγωγικά κριτήρια. Παρατηρήθηκε πως ενώ ένας μαθητής θα μπορούσε να υποστηριχθεί με πλήρη Π.Σ. από έναν εκπαιδευτικό,λόγω των διαφορετικών φάσεων πρόσληψης που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, κάποιες διευθύνσεις επέλεξαν να στείλουν 2-3 εκπαιδευτικούς για 3 ώρες, με αποτέλεσμα να μην έχει ο μαθητής σταθερό πρόσωπο αναφοράς. Η υφυπουργός σχολίασε αρνητικά τέτοια φαινόμενα και υποστήριξε πως η επίλυση τέτοιων ζητημάτων οφείλει να γίνεται αρχικά σε τοπικό επίπεδο και εν συνεχεία εφόσον χρειαστεί το υπουργείο να έχει ρυθμιστικό ρόλο με βάση συγκεκριμένα στοιχεία.
Ως προς την κάλυψη των αναγκών της Π.Σ. ανέφερε πως την περσινή χρονιά στελεχώθηκε το 50 % των αιτημάτων και γίνεται προσπάθεια για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ικανοποίηση των αιτημάτων.
Ως ΣΑΤΕΑ θέσαμε το ερώτημα αν υπάρχει πρόβλεψη,σχεδιασμός για τον συγκεκριμένο θεσμό το χρονικό διάστημα αφού ολοκληρωθούν τα προγράμματα ΕΣΠΑ. Η κυρία Τζούφη επισήμανε πως η λύση στο εν λόγω ζήτημα είναι οι μόνιμοι διορισμοί και πως το ΥΠΠΕΘ οφείλει να βρει τρόπο κάλυψης των λοιπών αναγκών με αναπληρωτές, οι προσλήψεις των οποίων, όμως, θα πρέπει σταδιακά να ενταχθούν στον κρατικό προϋπολογισμό. Υπενθυμίσαμε πως οι θέσεις της Π.Σ. δεν είναι οργανικές και τα αιτήματα μεταβάλλονται χρόνο με τον χρόνο και ρωτήσαμε αν υπάρχει κάποια πρόθεση για αντικατάσταση του θεσμού. Η υφυπουργός μάς ενημέρωσε πως δεν υπάρχει προς το παρόν τέτοια πρόταση. Από την πλευρά μας αναφερθήκαμε στην πρότασή μας σχετικά με έναν δεύτερο εκπαιδευτικό ΕΑΕ εντός του γενικού σχολείου, πέραν του εκπαιδευτικού του Τ.Ε., υπεύθυνου για την ενταξιακή- συμπεριληπτική εκπαίδευση.
- Έγινε αναφορά στο ζήτημα της υπέρβασης του διδακτικού ωραρίου στην περίπτωση των συστεγαζόμενων δομών (ειδικού νηπιαγωγείου- δημοτικού) εξαιτίας των κοινών δρομολογίων στη μετακίνηση των μαθητών. Συγκεκριμένα, τέθηκε το ζήτημα της ασφαλούς εποπτείας των μαθητών από τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς μετά την παρέλευση της τελευταίας διδακτικής ώρας. Από πλευράς της η κα Τζούφη σχολίασε πως το ΥΠΠΕΘ δεν μπορεί να προβλέψει και να ρυθμίσει με κανονιστικό πλαίσιο τέτοια ζητήματα, αλλά αυτά πρέπει να επιλύονται σε τοπικό επίπεδο.
- Επισημάνθηκε η ανάγκη για δομές έγκαιρης παρέμβασης καθώς και θεσμοθέτησης προγραμμάτων μετάβασης (από βαθμίδα σε βαθμίδα ή σε διαφορετικό πλαίσιο) και ευέλικτης φοίτησης των μαθητών (αλλαγή σχολικού πλαισίου ανάλογα με τη μαθησιακή εξέλιξη του μαθητή), όπως συμβαίνει ήδη με τα προγράμματα συνεκπαίδευσης. Η κα Τζούφη αναγνώρισε την ανάγκη για δομές έγκαιρης παρέμβασης και μετάβασης των μαθητών. Η ίδια αναφέρθηκε σε ανάγκη συνεργασίας συναρμόδιων υπουργείων για τη διαχείριση του θέματος, χωρίς ωστόσο να υπάρχει προς το παρόν κάποια συγκεκριμένη πρόταση, ζητώντας παράλληλα προτάσεις επί του θέματος.
- Ως προς την Παράλληλη Στήριξη (Π.Σ.):
Έγινε αναφορά στο φαινόμενο που παρατηρείται έντονα σε πρωτοβάθμιες διευθύνσεις να μη γίνεται η κατανομή των ωρών με παιδαγωγικά κριτήρια. Παρατηρήθηκε πως ενώ ένας μαθητής θα μπορούσε να υποστηριχθεί με πλήρη Π.Σ. από έναν εκπαιδευτικό,λόγω των διαφορετικών φάσεων πρόσληψης που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, κάποιες διευθύνσεις επέλεξαν να στείλουν 2-3 εκπαιδευτικούς για 3 ώρες, με αποτέλεσμα να μην έχει ο μαθητής σταθερό πρόσωπο αναφοράς. Η υφυπουργός σχολίασε αρνητικά τέτοια φαινόμενα και υποστήριξε πως η επίλυση τέτοιων ζητημάτων οφείλει να γίνεται αρχικά σε τοπικό επίπεδο και εν συνεχεία εφόσον χρειαστεί το υπουργείο να έχει ρυθμιστικό ρόλο με βάση συγκεκριμένα στοιχεία.
Ως προς την κάλυψη των αναγκών της Π.Σ. ανέφερε πως την περσινή χρονιά στελεχώθηκε το 50 % των αιτημάτων και γίνεται προσπάθεια για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ικανοποίηση των αιτημάτων.
Ως ΣΑΤΕΑ θέσαμε το ερώτημα αν υπάρχει πρόβλεψη,σχεδιασμός για τον συγκεκριμένο θεσμό το χρονικό διάστημα αφού ολοκληρωθούν τα προγράμματα ΕΣΠΑ. Η κυρία Τζούφη επισήμανε πως η λύση στο εν λόγω ζήτημα είναι οι μόνιμοι διορισμοί και πως το ΥΠΠΕΘ οφείλει να βρει τρόπο κάλυψης των λοιπών αναγκών με αναπληρωτές, οι προσλήψεις των οποίων, όμως, θα πρέπει σταδιακά να ενταχθούν στον κρατικό προϋπολογισμό. Υπενθυμίσαμε πως οι θέσεις της Π.Σ. δεν είναι οργανικές και τα αιτήματα μεταβάλλονται χρόνο με τον χρόνο και ρωτήσαμε αν υπάρχει κάποια πρόθεση για αντικατάσταση του θεσμού. Η υφυπουργός μάς ενημέρωσε πως δεν υπάρχει προς το παρόν τέτοια πρόταση. Από την πλευρά μας αναφερθήκαμε στην πρότασή μας σχετικά με έναν δεύτερο εκπαιδευτικό ΕΑΕ εντός του γενικού σχολείου, πέραν του εκπαιδευτικού του Τ.Ε., υπεύθυνου για την ενταξιακή- συμπεριληπτική εκπαίδευση.
-Ως προς τη λειτουργία του ολοήμερου προγράμματος στα ειδικά σχολεία: Επισημάνθηκε η ανάγκη για πλήρη στελέχωση του ολοήμερου προγράμματος από ξεχωριστό προσωπικό (σταθερός εκπαιδευτικός ως υπεύθυνος ανά τμήμα ολοήμερου προγράμματος, ΕΒΠ και ΕΕΠ), χωρίς να γίνεται συμπλήρωση ωραρίου από το πρωινό πρόγραμμα, προκειμένου όλοι οι μαθητές να υποστηρίζονται ολόπλευρα κι αποτελεσματικότερα. Η υφυπουργός είπε πως η λειτουργία του ολοήμερου προγράμματος αποτελούσε χρόνιο αίτημα των γονέων και η γενικευμένη του λειτουργία, σε συνδυασμό με την καθιέρωση του εξάωρου ωρολογίου προγράμματος, αποτελεί θετική εξέλιξη.
-Σχετικά με τις Νέες δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα, εκθέσαμε τις επιφυλάξεις μας ως προς τη δυνατότητα ορθής λειτουργίας τους, καθώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και οι απαραίτητες προϋποθέσεις μέσα στις σχολικές μονάδες. Ο εκπαιδευτικός που θα ορίζεται ως υπεύθυνος επικοινωνίας με τα ΚΕΣΥ δεν θα είναι απαραίτητα εκπαιδευτικός με σπουδές στην ΕΑΕ γεγονός που (και αυτό) θέτει εν αμφιβόλω την αποτελεσματική λειτουργία του νέου πλαισίου. Η κα Τζούφη αναγνώρισε πως μπορεί να χρειαστεί να γίνουν κάποιες εκ νέου αλλαγές-ρυθμίσεις αλλά αυτές θα δρομολογηθούν εφόσον τεθεί σε εφαρμογή και υπάρξει ανατροφοδότηση τη νέα σχολική χρονιά. Επίσης, προβλέπεται πρόγραμμα επιμόρφωσης από το ΙΕΠ, όχι μόνο αποκλειστικά για τους εκπαιδευτικούς στην ΕΑΕ.
β) Θέματα αναπληρωτών εκπαιδευτικών ΕΑΕ:
-Επισημάνθηκε για μια ακόμη φορά η μη προσμέτρηση της προϋπηρεσίας των εκπαιδευτικών που έχουν υπηρετήσει σε δυσπρόσιτα πριν το 2014. Η κα Τζούφη αποφάνθηκε πως χρειάζεται να εξετάσει το ζήτημα με περισσότερες λεπτομέρειες.
-Η εκπαιδευτική νομοθεσία που αφορά στη στελέχωση της ΕΑΕ περιλαμβάνει πολλές διακριτές διατάξεις, γεγονός που τη διαφοροποιεί από το αντίστοιχο καθεστώς που ισχύει σε όλη την υπόλοιπη εκπαίδευση. Πάγια θέση του ΣΑΤΕΑ για το εν λόγω ζήτημα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι η εναρμόνιση Γενικής Εκπαίδευσης και ΕΑΕ, που μεταφράζεται σε κατάρτιση πινάκων εκπαιδευτικών βάσει του βασικού τίτλου σπουδών (κύριος και επικουρικός πίνακας) και κατάταξη των εκπαιδευτικών βάσει της προϋπηρεσίας τους, χωρίς να εισάγονται κριτήρια μοριοδότησης και χαρακτηριστικά προσοντολογίου. Η κα Τζούφη σχολίασε πως έχει γίνει μεγάλη συζήτηση επί του θέματος και κρίνει πως έχει επιλυθεί το ζήτημα (και) μέσω της αυξημένης μοριοδότησης στους κατόχους βασικού πτυχίου των δύο πανεπιστημιακών τμημάτων ειδικής αγωγής, και πως παράλληλα έχουμε λάβει σχετικές απαντήσεις από την αρμόδια διεύθυνση της ΕΑΕ. Ισχυρίστηκε πως πρέπει να ληφθεί υπόψη και η γνωμοδότηση του ΣτΕ για τη συγκρότηση ενιαίων πινάκων διοριστέων και αναπληρωτών. Από την πλευρά μας επισημάναμε πως η συγκρότηση των πινάκων γίνεται με βάση τον κλάδο (ΠΕ) σε όλη την υπόλοιπη εκπαίδευση με εξαίρεση την ΕΑΕ.
-Αναφορικά με την εκπαίδευση του εκπαιδευτικού ΕΑΕ: ως ΣΑΤΕΑ είμαστε υπέρ της δημόσιας, δωρεάν εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών που στελεχώνουν την εκπαίδευση. Το ΥΠΠΕΘ οφείλει να κάνει διάλογο με τα πανεπιστημιακά τμήματα για τον τρόπο εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών στην ΕΑΕ, προκειμένου να μη μετακυλίεται η ευθύνη και το κόστος απόκτησης γνώσεων στον εκπαιδευτικό και χωρίς να υφίσταται διάκριση εις βάρος των ήδη αποφοίτων ΕΑΕ και των μελλοντικών αποφοίτων των σχολών. Η κα Τζούφη σχολίασε πως υπάρχει διχοτόμηση των απόψεων επί του ζητήματος από τους επιστημονικούς συλλόγους ΕΑΕ και ζήτησε να κατατεθούν απόψεις για το εν λόγω θέμα.
-Η εκπαιδευτική νομοθεσία που αφορά στη στελέχωση της ΕΑΕ περιλαμβάνει πολλές διακριτές διατάξεις, γεγονός που τη διαφοροποιεί από το αντίστοιχο καθεστώς που ισχύει σε όλη την υπόλοιπη εκπαίδευση. Πάγια θέση του ΣΑΤΕΑ για το εν λόγω ζήτημα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι η εναρμόνιση Γενικής Εκπαίδευσης και ΕΑΕ, που μεταφράζεται σε κατάρτιση πινάκων εκπαιδευτικών βάσει του βασικού τίτλου σπουδών (κύριος και επικουρικός πίνακας) και κατάταξη των εκπαιδευτικών βάσει της προϋπηρεσίας τους, χωρίς να εισάγονται κριτήρια μοριοδότησης και χαρακτηριστικά προσοντολογίου. Η κα Τζούφη σχολίασε πως έχει γίνει μεγάλη συζήτηση επί του θέματος και κρίνει πως έχει επιλυθεί το ζήτημα (και) μέσω της αυξημένης μοριοδότησης στους κατόχους βασικού πτυχίου των δύο πανεπιστημιακών τμημάτων ειδικής αγωγής, και πως παράλληλα έχουμε λάβει σχετικές απαντήσεις από την αρμόδια διεύθυνση της ΕΑΕ. Ισχυρίστηκε πως πρέπει να ληφθεί υπόψη και η γνωμοδότηση του ΣτΕ για τη συγκρότηση ενιαίων πινάκων διοριστέων και αναπληρωτών. Από την πλευρά μας επισημάναμε πως η συγκρότηση των πινάκων γίνεται με βάση τον κλάδο (ΠΕ) σε όλη την υπόλοιπη εκπαίδευση με εξαίρεση την ΕΑΕ.
-Αναφορικά με την εκπαίδευση του εκπαιδευτικού ΕΑΕ: ως ΣΑΤΕΑ είμαστε υπέρ της δημόσιας, δωρεάν εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών που στελεχώνουν την εκπαίδευση. Το ΥΠΠΕΘ οφείλει να κάνει διάλογο με τα πανεπιστημιακά τμήματα για τον τρόπο εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών στην ΕΑΕ, προκειμένου να μη μετακυλίεται η ευθύνη και το κόστος απόκτησης γνώσεων στον εκπαιδευτικό και χωρίς να υφίσταται διάκριση εις βάρος των ήδη αποφοίτων ΕΑΕ και των μελλοντικών αποφοίτων των σχολών. Η κα Τζούφη σχολίασε πως υπάρχει διχοτόμηση των απόψεων επί του ζητήματος από τους επιστημονικούς συλλόγους ΕΑΕ και ζήτησε να κατατεθούν απόψεις για το εν λόγω θέμα.
γ) Τέλος, θέσαμε ερώτημα σχετικά με τη συνεργασία του υπουργείου παιδείας με το υπουργείο υγείας ως προς το ζήτημα της κατοχύρωσης του ρόλου του ειδικού παιδαγωγού καθώς και για την περαιτέρω πρόβλεψη συνεργασίας των δύο υπουργείων. Η υφυπουργός μας ενημέρωσε πως έχει ξεκινήσει ήδη η στενότερη συνεργασία μεταξύ των δύο υπουργείων και ως προς το ζήτημα της ειδικής διαπαιδαγώγησης παρέπεμψε για περισσότερες πληροφορίες στο κατ’ εξοχήν αρμόδιο υπουργείο.
