Αξιότιμε κ. Διευθυντά,
Στην ηλεκτρονική σας εφημερίδα δημοσιεύθηκε χθες (4 Ιουλίου 2018) μία απόφαση του Τομέα Παιδαγωγικής του ΦΠΨ Ιωαννίνων υπό τον τίτλο: «Προσφυγή στη δικαιοσύνη προειδοποιεί το τμ. ΦΠΨ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων».
Για να μη δημιουργούνται στους αναγνώστες σας λανθασμένες εντυπώσεις, ως πρόεδρος του ΦΠΨ χρειάζεται να διευκρινίσω τα ακόλουθα:
1. Το ΦΠΨ Ιωαννίνων ουδέποτε έλαβε συντεταγμένα θέση για την επιλογή του υπουργείου Παιδείας να ιδρύσει δύο διακριτά τμήματα στη θέση του: ένα Τμήμα Ψυχολογίας και ένα Τμήμα Φιλοσοφίας. Το ζήτημα συζητήθηκε σε συνέλευσή του εντός του Μαΐου, η οποία δεν κατέληξε σε απόφαση ακριβώς επειδή κατατέθηκαν και υποστηρίχθηκαν εκ διαμέτρου αντίθετες εισηγήσεις. Συγκεκριμένα, τα μέλη του Τομέα Ψυχολογίας θεώρησαν την επιλογή του υπουργείου θετική και απολύτως αναγκαία, ενώ τα μέλη του Τομέα Φιλοσοφίας διαφώνησαν εκφράζοντας ποικίλες ενστάσεις. Ακολούθως, το θέμα απασχόλησε τη Σύγκλητο, η οποία περιορίστηκε να καταγράψει τις δύο αντικρουόμενες θέσεις δίχως να ταχθεί ρητά υπέρ τη μιας εκ των δύο. Ωστόσο, η γενική τάση που αποτυπώθηκε στις τοποθετήσεις των μελών της Συγκλήτου ήταν υπέρ του διαχωρισμού, καθώς διαπιστώθηκε η οριστική κατίσχυση δύο διακριτών προσανατολισμών που καθιστούσε αδύνατη την περαιτέρω συνύπαρξη των Τομέων Φιλοσοφίας και Ψυχολογίας. Σημειώνω πως οι διακριτοί προσανατολισμοί των δύο Τομέων είχαν ήδη αποτυπωθεί κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων μηνών (Μαρτίου και Απριλίου) σε δύο διαφορετικά υπομνήματα που εστάλησαν στο υπουργείο της Παιδείας.
2. Ο Τομέας Παιδαγωγικής δεν είχε τοποθετηθεί –σε όλο το εξάμηνο των σχετικών διεργασιών– υπέρ ή κατά της διχοτόμησης, κατά τη γνώμη μου ορθά, καθώς ο ρόλος που επιτελεί δεν θα επηρεαστεί από τις εξελίξεις. Σύμφωνα με τα στατιστικά του Τμήματος, μόνο το 5% των φοιτητών του ΦΠΨ επιλέγει κατεύθυνση Παιδαγωγικής. Ωστόσο, οι καθηγητές του Τομέα Παιδαγωγικής έχουν εντυπωσιακά μεγάλους αριθμούς φοιτητών στα μαθήματά τους (συνήθως άνω των 300), οι οποίοι όμως, στη συντριπτική τους πλειονότητα, προέρχονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής και της Σχολής Θετικών Επιστημών Διότι αυτό ακριβώς το ρόλο επιτελεί ο Τομέας: παρέχει παιδαγωγική κατάρτιση στους φοιτητές των λεγόμενων καθηγητικών σχολών. Και θα συνεχίσει να το πράττει ως Τομέας στο εσωτερικό του Τμήματος Φιλοσοφίας. Η όψιμη τοποθέτηση του Τομέα (αυτή που δημοσιεύσατε) προέκυψε από συνέλευση στην οποία συμμετείχαν 4 μόνο εκ των 7 καθηγητών του. Από τους 4 μάλιστα οι 2 βρίσκονται ήδη στην έξοδο της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας (συνταξιοδοτούνται στις 31 Αυγούστου), ενώ οι άλλοι 2 θα παραμείνουν μαζί μας 1 έως 2 μόλις ακαδημαϊκά έτη. Υποθέτω πως η νοσταλγία και το συναίσθημα υποκατέστησαν εν προκειμένω τη λογική ανάλυση. Ανθρώπινο και γι’ αυτό κατανοητό.
3. Ως πρόεδρος του Τμήματος, τάχθηκα ευθύς εξαρχής υπέρ της μετεξέλιξης του ΦΠΨ Ιωαννίνων σε δύο διακριτά Τμήματα. Όχι μόνο διότι κάτι παρόμοιο δρομολογείται αυτή την περίοδο και στο ΦΠΨ Αθηνών (ενώ εν μέρει είχε ήδη συντελεστεί στο Θεσσαλονίκης), αλλά κυρίως για τους ουσιαστικούς λόγους που προκάλεσαν αυτές τις εξελίξεις. Τα ΦΠΨ συστέγαζαν επί 35 έτη τρία διακριτά επιστημονικά πεδία δίχως κάτι τέτοιο να θεμελιώνεται σε κάποιο στέρεο επιστημολογικό επιχείρημα. Η συνύπαρξή τους, ωστόσο, λειτούργησε αποτελεσματικά για τις δυο πρώτες δεκαετίες, όταν οι επαγγελματικές προσδοκίες και προοπτικές των αποφοίτων του προσανατολίζονταν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (προσδοκούσαν διορισμό ως φιλόλογοι και εν πολλοίς διορίζονταν ως φιλόλογοι). Κατά την τελευταία δεκαετία, όμως, η συντριπτική πλειονότης των φοιτητών μας επιλέγει το ΦΠΨ για τον Τομέα Ψυχολογίας. Το επιβεβαιώνουν τα ποσοτικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Όταν στο τρίτο έτος των σπουδών τους οι φοιτητές καλούνται να επιλέξουν κατεύθυνση στρέφονται σε ποσοστό της τάξης του 75% στην Ψυχολογία. Κι όταν αποφοιτούν, στο σύνολό τους σχεδόν, δίνουν κατατακτήριες σε αμιγή τμήματα Ψυχολογίας, δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους σε μεταπτυχιακά Ψυχολογίας ή φεύγουν για ομόλογες σπουδές στο εξωτερικό. Σε αυτούς πρέπει να προσφέρουμε ένα διακριτό Τμήμα Ψυχολογίας. Μα και το υπόλοιπο 25% μόνο να κερδίσει έχει από τη συνοχή και εμβάθυνση που θα επιφέρει η αναμόρφωση του προγράμματος με κύριο άξονα τη Φιλοσοφία, ενώ η πλαισίωσή του με παιδαγωγικά μαθήματα θα συνεχίζει να διασφαλίζει στο πτυχίο τους τα επαγγελματικά δικαιώματα του φιλολόγου.
Εν κατακλείδι, όχι, το ΦΠΨ Ιωαννίνων δεν θα προσφύγει στη δικαιοσύνη εναντίον του υπουργικού νομοσχεδίου. Ακριβώς διότι στην προκειμένη το δίκαιο (υπό την έννοια της έγκαιρης και ορθής διευθέτησης ενός προβλήματος) συνάδει με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.
Με εκτίμηση
καθηγητής Χάρης Αθανασιάδης
Πρόεδρος του ΦΠΨ Ιωαννίνων
ΠΗΓΗ:https://www.esos.gr
